در فرسته‌های پیشین یک منبع تغذیه غیر ایزوله‌ بر اساس چیپ OB2225N معرفی شد. که در صورت انجام تغییراتی در طراحی برد مدارچاپی، برای خنک‌سازی چیپ در بالاترین فرکانس کاری، و برای مصارفی کوتاه مدت تا بیشینه350mA  در ولتاژ 12V مناسب می‌بود. اما ممکن هست، برای مدارات حساس و دقیق به ویژه مدارات اندازه‌گیری که ممکن هست از بعضی از مقایسه‌کننده‌ها (OpAmp) استفاده شود، خیلی مفید نبوده و نیاز به منبعی خطی و متقارن از الزامات محسوب شود.

به نظر میرسد که در بسیاری از کاربردهای روزمره منبع تغذیه متقارنی که هر دو قسمت مثبت و منفی آن با یک ولوم و با دقتی در حدود چند میلی‌ولت یکدیگر را دنبال کنند، کافی و بلکه ایده‌آل باشد. از اینرو با ادغام این امتیاز با مزیت استفاده از قطعات بسیار رایج و ارزان در بازار، می‌توان منبع تغذیه قرینه‌ آماتوری ولی کاربردی را روی میز کار متصور بود.

طبیعی است که وقتی از ارزان و رایج صحبت بشود اولین انتخاب‌ LM317 و مکمل آن LM337 در ذهن علاقمندان به الکترونیک، متبادر خواهد شد. پس سعی به استفاده از همین قطعات می‌کنیم.

در شناسنامه اطلاعات(Data Sheet) آنها برای استفاده به عنوان منبع تغذیه متغیری که نسبت به خط صفرولت خود اختلاف پتانسیلی مثبت و منفی ارایه دهند، طرح‌هایی قابل استفاده درج شده که با کمی تغییر و افزودن قطعاتی در اطراف آنها می‌توان به توان‌های بالاتری نسبت به 1.5A در بیشینه ولتاژ 37V دست یافت.

اما، اولویت‌هایی که برای به سرانجام رساندن این هدف، برایم مهم بود فقط آنچه ذکر شد نبود! وجود آن قطعات در مخزن انبار برای اینکه نیاز به خرید قطعات جدید نباشد و مواردی که احتمالا در عمل خیلی برای دیگران اهمیت ندارد نیز، از موارد مهمی بود که بر اساس آنها اقدام به ساخت این افزاره، به شکلی که در تصاویر منتشره می‌بینید، شد.

لذا برای استفاده همگان، مجدد اقدام به طرحی ساده و عملی از منبع تغذیه نموده که تصاویر شماتیک و برد PCB آن را در ابتدای مجموعه تصاویر در معرض دید قرار می‌دهم. ولی آنچه که در عمل، بر حسب نیازهای کاری‌ به طرح افزوده و ساخته شد را نیز، در ادامه تصاویر منتشر کردم. در هر دو دستگاه، اصل طرح یکی است و در دومی برای کاهش نویز و ریپل قطعاتی نیز اضافه شد.

خوانندگان و علاقمندان به ساخت این منبع تغذیه متقارن بایستی توجه داشته باشند، از آنجاییکه همانطور توضیح داده شد، شماتیک و PCB طرحی که ساخته شده با شماتیک و PCB طرحی که معرفی شده تفاوت داشته و جدای از یکدیگر می‌باشند، لذا ممکن است در طرح PCB ارایه شده به دلیل تعجیل، دقت لازم نشده و نیاز به اصلاح داشته باشد. لطفا توجه داشته باشید ارایه PCB مذکور فقط در جهت کمک و راهنمایی به بعضی از سازندگان مبتدی ارایه شده تا در بازطراحی آن کمکی کرده باشد. هر چند به همین شکل و بدون اصلاحات احتمالی نیز قابل استفاده می‌باشد.

شرح مدار

منبع تغذیه از یک ترانسفورماتور با ورودی 220VAC به دو خروجی 16V  یا 18V با سر مشترک یا ایزوله، که در شماتیک فقط ترمینالی سه پایه برای اتصال خروجی‌های آن قرار داده شده، پل یکسو کننده  D1 که مشخصه و نوع آن بنابر جریان خروجی قابل تغییر هست، چهار خازن در نقش فیلتر صاف کننده(C5,C6,C7,C8)، که وابسته به جریانی خروجی می‌توان مقادیر و تعداد آن را نیز تغییر داد، یک چیپ مقایسه کننده(OpAmp) LF351N ، دو تنظیم‌کننده ولتاژ LM317 و LM337 و چهار خازن C1، C2، C3، C4 برای سرکوب نویز، تشکیل شده است.

جریان از طریق خازن‌های فیلتر اصلی C8 الی C5، به رگولاتورهای ولتاژ متشکل از LM317 و LM337 هدایت می‌شود. وظیفه آنها تنظیم اختلاف پتانسیل‌های مثبت و منفی است. بهتر است در خطوط تغذیه مثبت و منفی، LED هایی قرار داده شوند تا در هر لحظه صحت کارکرد مدار نمایش داده شود.

دیودهای اطراف LM317 و LM337 برای محافظت از آنها در برابر اتصال کوتاه تصادفی در خروجی منبع تغذیه، یا تخلیه محیط الکترولیتی آنها است.

تنظیم ولتاژ مثبت با پتانسیومتر R3 انجام می‌شود، در حالی که تنظیم ولتاژ منفی با کمک LF351N میسر شده است.

 با تعبیه یک مقسم ولتاژ دقیق(R4، R5 و R6) که تحت تاثیر کمترین تغییرات حرارتی محیط خود قرار بگیرد، مانند استفاده از مقاومت‌های دقیق، و تنظیم دقیق تریمر R5، برای ثبت مقدار ولتاژی نصف ولتاژ خروجی‌های رگلاتور U3 و U4 ، در ورودی ناوارونگر U2(Pin 2)، و  مقایسه آن با ورودی وارونگر، که از طریق R1 به خط زمین یا صفر ولت مدار، متصل شده است، می‌توان پایه adj رگلاتور LM337 را تحت تاثیر تغییرات ولتاژ در خروجی LM317 قرار داد و با دقتی کافی پیروی یا ردیابی نمود.

نگارنده، در منبع تغذیه ساخته خود، یک ولتمتر و یک کلید سلکتور برای مشاهده ولتاژ در هر دو خط مثبت و منفی منبع تغذیه و یک فن برای خنک سازی رادیاتور‌ها و قطعات برد اصلی نیز استفاده کرده که تصاویر آن منتشر شده است.

موفق باشید.